Қазақ ұлттық тағылымын қазіргі мектептердегі эстетикалық тәрбиесінде пайдалану - әдістемелік шарты диплом жұмысы

КIРIСПЕ

 Қазақ ағартушылары - Шоқан Уәлихановтың, Ыбырай Алтынсариннiң, Абай Құнанбаевтың эстетикалық тәрбие саласында арнайы еңбектер жазып ғалдырмағаны белгiлi. Алайда, олар өздерiнiң саяси - қоғамдық, ғылыми жөне әдеби еңбектерiнде қазақ халқының эстетикалық мәдениетiнiң, өнерiнiң даму барысын аса кәңiл бөлдi. Халық шығармашылығын жинап зерттеу арқылы қазақтардың эстетикалық талғам деңгейiн болмысға деген эстетикалық көзқарасын көрсете бiлдi, эстетикалық тәрбиеге байланысты көптеген ғұнды пiкiрлер айтты.

Қазақ ағартушыларының эстетикалық көзқарастары мен орнықты пiкiрлерi халықтың дүниетанымдық көзқарастарымен тықыз байланыстылығы сол өздерi әмiр сңрген дәуiрдегi тарихи жағдайлардан туындап отыр. Ол - заңды құбылыс. Бұл жердегi басты мәселе ағартушылардың эстетикалық тәрбиенi жан - жақты, жүйелi талдап зерттеуiнде емес, керiсiнше, мңмкiндiгiнше сол проблемалар жайлы сөз ғозғап, өз көзқарастары мен пiкiрлерiн айтып тұжырымдауында жатыр.

Қазақтың ұлы ғұлама ғалымы Шоқан Уәлиханов өзiнiң аз ғұмырында көптеген баға жетпес ғұнды еңбектер ғалдырды.

Оның ағартушы ретiнде айтқан ой - пiкiрлерi, кейбiр ескертпелерi мен болжамдары қазақ халық шығармашылығына байланысты. Мысалы, халықтың поэтикалық өнерiнiң адамгершiлiк тәрбиесiне ықпал туралы пiкiрiн әлең, мағал - мiтелдер, эпостар жинағынан кездестiрсек, өнердiң эстетикалық тәрбиедегi рөлi жайлы пiкiрiн ән - күйлер мен архитертуралық құрылыстар суреттемелерiнен көремiз. Шоқанның өз дүниетанымдық, адамгершiлiк, эстетикалық көзқарасының қалыптасуына осы халықтың бай мұрасының әсерi ғандай болғанына тоғтала кеткен жөн. өйткенi, халық тәрбиесiнiң ықпалында болмай, оның ғайнар бұлағынан сусындамай, таза сана - сезiммен түсiнiп ғабылдамай, жүйелi, терең бiлiмi болмай, ол жөнiнде ғұнды пiкiр айту да мңмкiн емес.

Шоқанның халық шығармашылығына деген сүйiспеншiлiгiнiң қалыптасуына, көркемдiк талғамының жетiлуiне, ой - әрiсiнiң, рухани әлемiнiң кеңи түсуiне бiрнеше факторлар әсер еттi (өскен ортасы: табиғат, туыс, жолдас, өнер адамдары, отбасы, әке - шешесi, әжесi, орыс достары т.б.).

Шоқанның балалық шағы Кәкше әнiрiнде - Оғжетпес, құсмұрын, Сырымбетте өттi. Бұл әңiр баршаға өзiнiң тарихи аңыздарымен, ғажайып сұлу табиғаттымен, атағты майталман суырып салма ағын, әншi - күйшiлермен белгiлi. Бұлар Шоқанның рухани жетiлуiне, көркемдiк талғамының қалыптасуына тiкелей әсерi болғаны кңмәнсiз.

Бала жасынан әжесi Айғанымнан ертегi, аңыз - әңгiмелердi, тарихи оғиғалар мен XVIII ғ. жоңқар көтерiлiсiне ғатысған батырлар туралы естелiктердi естiп әсуiлiгiн арттырды, халық мұрасын бағалап, сүйе бiлуге үйреттi. Оның ой - әрiсiнiң кеңебiне көркемдiк талғамының жетiлуiне орағ ауыз, от тiлдi ағын - жыршылар (Жұмағұл, Жанағ, Арыстанбай, Орынбай, Шәже, Нұрымбай), бал таңдай әншiлер, саусағынан өнер тамған күйшiлерден естiген қазақ халқының тарихи шындықын бейнелетiн әндер мен лирикалық әуендерi, эпикалық жырлары мен толғаулары, тарихи күйлерi де өте зор әсер еттi.

“Ата көрген оқ жонар” дегендей, Шоқанның көркемдiк танымының қалыптасуына әкесi Шыңғыстың ықпалы айрықша болды. Шыңғыс - қырғыз - қайсақтардың салт - дәстүрiн, тұрмыс - тiршiлiгiн, мiдениетiн, өнерiн зерттеген орыс ғалымдарымен, жазушыларымен байланыста болды оларға қажеттi материалдар жинауға кәмкетестi. Мәселен, орыс георграфия қоғамы

Дипломдық жұмысты көшіру үшін Сатып алу мәзірінен толығырақ мәліметті алыңыз

Дипломдық жұмыс бойынша қысқаша мәлімет

Пән:Психология

Жұмыс түрі: дипломдық жұмыс

Осы жұмыстың бағасы:  2350 теңге

курстық жұмыс, дипломдық жұмыс сайты – diplomnik.kz