Қазақ тіліндегі сыпайы қарым-қатынас амалдарының зерттелуі диплом жұмысы

КІРІСПЕ

Зерттеу жұмысының өзектілігі: Сыпайылық – философилық, этикалық ұғым, адамдардың белгілі бір ортадағы адамдардың бір-біріне деген байланысы, мейірімі, көзқарасы барысында жұмсалатын әрекеттер жиынтығы. Сыпайылық әлеуметтік-лингвистикалық құбылыс болғандықтан да, оның өзіне тән қызметі мынадай негізгі қызметтері анықталған:

1) Макрожүйе ретінде тілдің де, микрожүйе ретіндегі сыпайылықтың да атқаратын қызметі бір;

2) Сыпайылықтың арнаулы функцияларының бірі – мәдениеттілікті білдіру функциясы;

3) Сыпайылықтың арнаулы функцияларының бірі – реттеуіш қызметі;

4) Тілдесу тонын айқындауға сезім-күйді білдіру қызметі басты рөл атқарады.

Сыпайылықтың түп негізі жылы шырай мен кішіпейілділікте жатыр.

Сыпайылық әлеуметтік-лингвистикалық құбылыс болғандықтан да, оның өзіне тән қарым-қатынастық вербалды, бейвербалды амалдары бар. Осы амалдардың қазақ халқының тұрмыс-тіршілігінен, салт-дәстүрінен хабар бере алатынын ғалым, зерттеушілерімізге сүйене отырып зерттедік.

Бейвербалды және вербалды амалдар – ауызекі сөйлеу тілінің ажырамас бөлігі боп табылады. Қарым-қатынас кезінде бейвербалды амалдар тілдік амалдармен қатар қолданылып, сөйлесім әрекетін жеңілдетеді.

Мұндай тіл мәдениеті, сөз этикеті, сондай-ақ, амалдар  мәселесі М.Мұқанов, С.Татубаев, Қ.Қажығалиева, М.Ешимов, М.Балақаев, Р.Сыздық, Д.Әлкебаева, А.Сейсенова, Н.Уәлиев сынды зерттеушілердің еңбектерінде сөз болып талданды. Ғалымдар қазақ тіліндегі қарым-қатынас амалдарды мәндік-мазмұндық тұрғыдан әр түрлі қырынан қарастырады.

Зерттеу жұмысының мақсаты – сыпайылық принциптеріне негізделген қазақ сөз этикетінің қазіргі таңдағы тілдік және тілдік емес амалдарын қазақ тіл білімінің жаңа бағыттары бойынша зерттеп-зерделеу болып табылады.

Осы мақсатты орындау барысында орындалатын басты міндеттер:

1. Жалпы тіл білімінде «сөз әдебі» саласының алатын орны мен негізгі лингвистикалық категорияларын белгілеу;
2. Сөз әдебі категорияларының қолданысы мен қызметін анықтау;
3. Сыпайылық пен сөйлеу этикетінің ара-қатынасын ашу;
4. Қазақтың ұлттық сөз саптау  дәстүрінде кездесетін сыпайылық нормаларын топтау
5. Қазіргі қазақ тіліндегі сыпайы қарым-қатынастың вербальды және бейвербалды амалдарын жеке-жеке сипаттау

Диплом жұмысының ерекшелігі: Диплом жұмысының әр бөлімі түрлі дереккөздермен қамтылған. Жұмыста қазақ тілінің сыпайы қарым- қатынас жасау амалдары туралы айтылып, басқа тілдердегі сыпайы қарым-қатынас жасау амалдарын мысалға келтіре отырып салыстыру жұмыстары жүргізілген.

Жұмыстың жалпы сипаттамасы: Диплом жұмысы кіріспеден, екі тараулы негізгі бөлімнен, қорытындыдан, пайдаланған әдебиеттер тізімінен тұрады. Бірінші тарау «Қазіргі қазақ тіліндегі сыпайы қарым-қатынас амалдарың зерттелуі» деп аталады. Ол «Қазіргі қазақ тіліндегі сыпайы қарым-қатынастың вербалды және бейвербальды амалдары», «Қазақ және басқа тілдердегі сыпайылық категориялар» деген бөлімдерден тұрады. Екінші тараудың атауы «Сөз мәдениеті – қазақ тіл біліміндегі этикалық ұғым». Екінші тарау «Сөйлеу  мәдениетінің қолдану аясы», «Сөйлеу этикетінің ұлттық мәдени ерекшеліктері» деген екі бөлімді қамтиды.

Дипломдық жұмысты көшіру үшін Сатып алу мәзірінен толығырақ мәліметті алыңыз

Дипломдық жұмыс бойынша қысқаша мәлімет

Пән: Қазақ тілі

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс

Осы жұмыстың бағасы: 2350 теңге

Дипломдық жұмыстар, Курстық жұмыстар сайты – diplomnik.kz