Материалы

Ағымдық салық есебін ұйымдастыру және жылдық жиынтық табысты анықтау тәртібі және оларды талдау диплом жұмысы

МАЗМҰНЫ

Салық есебі – мемлекеттік бюджет пайдасына салық міндеттемесін алу және салық салу негізін анықтау мақсатындағы бухгалтерлік есеп қағидасында қалыптасатын ұйым қызметінің қаржылық – экономикалық жүйесіндегі ақпараттық маңызды буыны. Біздің Республикамыздағы салық есебінің пайда болуы отандық экономиканы реформалау кезеңімен байланысты. 1995 жылдың 1 – шілдесіндегі ҚР Президентінің «Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» Жарлығы салық салу туралы дәстүрлі түсінікке өзгеріс енгізді. Бухгалтерлік есептің қызметі салық төлемдерін дұрыс есептеу бойынша міндеттермен жеткілікті байланыста болмады, өйткені алым мен салықтың жаңа түрлері пайда болды. Осыған орай пайда болған қайшылықтар салық салу жүйесі мен есебінің оңтайлы өзара іс – қимылының проблемаларын шығарды, сондай – ақ шаруашылық қызметіндегі қалыптасқан жағдайға қолдануға болатын ережелерді әзірлеудің қажеттілігін туындатты.

Осының әсерінен қазіргі уақытта бухгалтерлік есеп «Бухгалтерлік есеп және қаржылық есеп беру туралы» Заң және бухгалтерлік есептің стандарттары негізінде, ал салық есебі – Қазақстан Республикасы Салық кодексінің ІІ тарауындағы норманың шартына сүйене отырып, әкімшілік құқық негізінде қалыптасты, сондықтан есептің екі түрін толық бөлу қажеттілігі пайда болды.

Бухгалтерлік есеп ұйымның шаруашылық қызметінің экономикалық мәні мен қаржылық нәтижесін ең толық және нақты көрсетуді, ал салық есебі – шаруашылық қызметі әкімшілік талаптарына толық сәйкес келетін, бюджетке міндетті аударылуға тиіс ұйым табысының болжамды табысын анықтауды қарастырады.

Есептің дербес екі түрінің – бухгалтерлік және салықтық есептің қосарласа жүруі – ұйымның есеп жүйесі алдындағы әр түрлі міндеттерді тудырады. Олар мыналар:

–             салық мақсаты үшін есептік деректердің қайта жасалуы мен белгілі бір түзетулерді енгізу;

–             салық салу үшін жүйелі есеп шеңберінде дайын деректерді қалыптастыруды қамтамасыз ететін бухгалтерлік тәртіпті деректермен толықтыру.

Салық салу бойынша нормативтік құжаттарда бухгалтерлік есептің тек іс жүзіндегі әдістерін пайдалана отырып, орындалуы мүмкін болмайтын салық салу бойынша талаптардың көптеген мөлшері жеткілікті. Бұл өз кезегінде салық есебін жүргізудің қажеттілігіне алып келеді.

Салықтар дегеніміз мемлекеттік бюджетке заңды және жеке тұлғалардан белгілі бір мөлшерде және мерзімде түсетін міндетті төлемдер болып табылады.

Салық төлеушінің салық заңдарына сәйкес мемлекет алдында туындаған міндеттемесі салық міндеттемесі деп танылады, осыған сәйкес салық төлеуші салық органына тіркеу есебіне тұруға, салық салу объектілері мен салық салуға байланысты объектілерді айқындауға, салық және бюджетке төленетін  басқа да міндетті төлемдерді есептеуге, салық есептілігін жасауға, оны белгіленген мерзімде табыс етуге, салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді төлеуге міндетті.

Салықтар шаруашылық жүргізуші субъектілердің, жеке тұлғалардың мемлекет пен екі арадағы мемлекеттік орталықтандырылған қаржы көздерін құруға байланысты туындайтын қаржылық қатынастарды сипаттайтын экономикалық категория.

Қазақстан Республикасының салық жүйесіндегі салықтар мен өзге де міндетті төлемдердің жұмыс істеуінің қоғамдық механизмі салық төлеушілердің қажет қылмайтын, сонымен қатар әлеуметтік бағдарлы, демократиялық және құқықтық мемлекет ретінде салық төлеушілерді экономикалық қаржылық мүдделерінің аяқталуын мүмкіндігінше қамтамасыз ету жолдары қатаң ескерілетін, тек қоғамдық-мемлекеттік мүдделер басымдылығын мақсаттайтын субъектінің біржақты әмірлі ерік білдіруінің негізінде туындайтын қатынастардың қалыптасып дамуын кепілдендіретін әлеуметтік-экономикалық реттеуші құралдың болғанын қалайды.

 В.К.Радостовец: «Салық есебі – бұл салық төлеушінің бюджетке төлемі бойынша есеп айырысуының есебі емес, бұл салық төлеуші салықтық жыл ішінде жүргізуге міндетті табыстардың есебі мен шегеру, яғни салық салынатын табыстың есебін шығаратын жедел есептің жаңа түрі. Сонымен бірге, көптеген шегеру мен бірқатар табыстар бухгалтерлік есепке кірмейді» - деп жазған.

Салық есебінің міндеті – толық салық салу мақсаты үшін және есеп беру кезеңінде жүргізілген шаруашылық операцияларын есептеу тәртібі туралы дәл ақпараттарды қалыптастыру, сондай – ақ бюджетке салық пен басқа да төлемдер мен алымдарды уақытында есептеу мен толық төленуінің дұрыстығын бақылау үшін, сыртқы және ішкі пайдаланушыларды ақпаратпен қамтамасыз ету.

Дипломдық жұмыстың зерттеу объектісі «Консолидейтед Контракторс Интернешнл Компани С.А.Л» Қазақстандағы филиалы.

Дипломдық жұмыста кәсіпорындағы ағымдық салық есебінің ұйымдастырылуы ерекшілітері мен жылдық жиынтық табыстың анықталу тәртіптері қарастырылып кеткен.

Дипломдық жұмыс кіріспеден, үш бөлімнен және қорытындыдан тұрады. Бірінші бөлімде салық  пен ағымдық салық есебінің мәні, нормативтік құқықтық реттелуі мен теориялық негіздері қарастырылған. Мұнда салықтың мемлекет пен салық төлеушілер арасындағы қарым қатынас туралы айтылып кеткен. Сонымен қатар салықтардың атқаратын функциялары мен  жіктелуіне терориялық тұрғыдан анықтамал берілген.

Дипломдық жұмыстың екінші бөлімінде  «Консолидейтед Контракторс Интернешнл Компани С.А.Л.» филиалында ағымдық салық есебенің ұйымдастырылу ерекшеліктері, филиалдың салық саясаты, бухгалтерлік есеп пен салық есебінің арасындағы қарым – қытынас, филиалда төленетін салық түрлері мен төлену мерзімдері қарастырылған. Сонымен қатар осы екінші бөлімде жылдық жиынтық табысқа анықтама берілген. Салық салынатын табыс жылдық жиынтық жасалған түзетулердi ескере отырып көзделген шегерiмдер арасындағы айырма ретiнде айқындалады. Жылдық жиынтық табысты анықтау тәртіптері, шегерімдері, түзетулері және осылар бойынша салық есебі көрсетілген.      

Ал дипломдық жұмыстың соңғы үшінші бөлімінде ағымдық салық есебінің жетілдіру жолдары мен жылдық жиынтық табысты талдау нәтижелері көрсетілген. Корпорациялық табыс салығы бойынша Декларация мен қаржылық есептің арасындағы айрмашылықтары ашылып көрсетілген. Ал ағымдық салық есебінің жетілдіру жолдарында қазірі уақыттағы мемлекет тарапынан жүргізіліп отырған жеңілдіктері мен Қазақстан Республикасы Президентінің 2008 жылғы Халыққа жолдауы көрсетілген.

 Дипломдық жұмыс Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және есеп беру  аясындағы нормативтік - құқықтық актілер, Салық кодексі, сонымен бірге тақырып аумағындағы шетелдік және отандық ғалымдардың ғылыми еңбектері негізінде жазылды.

Бағасы: 2250 тг

Жұмысты көшіру үшін Сатып алу мәзірінен толығырақ мәліметті алыңыз