Біз вконтактедеміз

Яндекс - іздеу

Кіру формасы

Арал өңірінің экологиялық жағдайы және табиғатының антропогендік ластануы

Суармалы  жерде әр түрлі дақылдар егіледі. Олардың ішінде биологиясы ерекшесі-күріш. Ол көктеп шыққаннан бастап толық піскенше, яғни үш ай бойы суда тұруы шарт. Соған сәйкес егу технологиясы да өзгеше. Ал, су болатын болса, ол тіршілік үшін өте қажетті фактор екені рас, әйтсе де бір жерде жиналып тұрыңқырап қалса, топыраққа тигізетін зияны шаш етектен. Сондықтан суармалы жердің экологиясын күріш дақылымен байланыстырып талдау жөн сияқты.

         Қызылорда облысында күріштік жердің топырағын зерттеу нәтижесінде жиналған ғылыми деректерге қарағанда, күріштің астындағы топырақта өте күрделі биологиялық прцестер жүреді. Соның әсерінен топырақтың физикалық және химиялық қасиеттері өзгеріске ұшырайды. Қызылорданың жағдайында күріш дақылын атызды суға тұрақты бастырып егетіні белгілі. Судың тереңдігі 5-тен 15-20 см-ге дейін, ал тұру мерзімі 85-90 күн. Атызда ұзақ тұрған су жер астында тұрған сумен қабысатыны  түсінікті. Соның нәтижесінде топырақпен атмосфера арасында еркін газ алмасу тоқтайды, су мен топырақтың қауышқан жерінде қалыңдығы шамамен 0-2 см биологиялық шел пайда болады. Бұл шелді топырақтың бетінен жоғары тотыққан зонамен онан төмен жатқан тотықсызданған зонаның арасындағы шекара деп қаруға негіз бар.

         Атмосфералық қысым мен температураның құбылуына орай биологиялық шөлден жоғары суда еріген оттегінің концептрациясы де өзгеріп тұрады. Биологиялық шелден төмен жатқан қабатта тотықсыздану процесі жүретін болғандықтан мұнда оттегі жетімсіз. Демек, шелден жоғары қабатта оттегінің қатысуымен жүретін аэробтық процестер, ал онан төмен оттегісіз анаэробты процесстер жүреді. Бұл процестер микроорганизмдердің тіршілігіне байланысты. Олардың күшеюіне күннің ыстығы ықпал жасайды.

         Маусым және шілде айларында атыздағы су да, оның астындағы топырақ та +22-26 градусқа, кейде тіпті +30 градусқа дейін қызады. Топырақтағы микроорганизмдердің саны температураға сәйкес өзгеріп отыратынын мына таблицаден көруге болады. 

                                                                                                                Таблица

         Күріш астындағы топырақтың айдау қабатындағы микроорганиздердің саны, 1 грамм топырақта мың есебімен

р/с

Микроорганизмдер

Мамыр

Маусым

шілде

тамыз

Қыркүйек

1

Аэробтар

9100

2000

5300

2500

5000

2

Анаэробтар

30

177

79

86

56

 

          Таблицадағы материалдарға қарағанда, мамыр айында атызда суға бастырудан бұрын топырақтың айдау қабатында аэроб бактериялардың саны басым екені көрінеді. Анаэробтар әлде қайда аз. Топырақты суға бастырған соң аэробтардың тіршілік процесі біршама бәсеңдеп, бір грамм топырақтағы олардың клетка қайтадан жанданғаны байқалады, ал тамызда тағы да төмен түсіп кеткен. Олардың тіршілік процесі қайтадан

 

Курстық жұмыс және дипломдық жұмыстарға, диссертацияларға арналған керекті материалды көшіру үшін Сатып алу мәзірінен толығырақ мәліметті алыңыз

 

Жұмыс түрі: материал (30 - бет)

курстық жұмыс, дипломдық жұмыс сайты – diplomnik.kz

Яндекс.Метрика