Материалы

Энергия көздері курстық жұмыс

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ

              Күннен күнге өсіп келе жатқан әлемдік энергетикалық сұранысты қанағаттандыру үшін көмірсутегі шикізатын көптеп пайдалану ауаны ластап, атмосферадағы тепе-теңдікті бұзды. Ғалымдардың пікі­рінше, осы жүз жылдықтың соңына таман ауаның температурасы 6,4 градус жылы­нып, әлемдік мұхиттардың деңгейі 58 сантиметрге көтеріледі екен. Бұл – құрлықты тұншықтыратын топан судың алғашқы белгісі.

Сондықтан да қазіргі таңда әлем сарапшылары дүркін-дүркін дабыл қағып, энергетикалық қуат шикі­заттарына балама табу мәселесін күн тәртібіне батыл қойып тұр. Барған сайын адамзат үшін аса үлкен қауіпке айналып бара жатқан жаһандық жылыну процесін тежеу, электр энергиясы өндірудің негізгі көзі – көмірсутегі шикізатына балама табу мәселелері былтырғы жылы өткен 19-шы Дүниежүзілік мұнай конгресінде де ерекше күн тәртібіне қойылды. Мамандардың айтуынша, қазір көмірсутегі шикізатына балама ретінде қарастырылып отырған биоотын, жел және күн қызуынан алынатын энергия әлемдегі өндірілетін электр қуатының 2 пайызын ғана құрайды. Сондықтан бұл салада Қазақстан энерге­тикасы мамандарының алдында тұрған міндет ұшан-теңіз.

            Адам саны 7 миллиардқа жеткен әлемде энергетика сұранысы да артып отыр. Бірақ    әдеттегі энергетиканың басты кейіпкерлері мұнай, көмір, табиғи газ сияқты қазынды энергетика көздері әрі шектеулі, әрі қымбат және қоршаған ортаны ластайды. Осы себепті жаһандық ысыну басым болып отырған ғаламшарымызда таусылмайтын және қоршаған ортаны ластамайтын, жаңартыла алатын энергетика көздері күн сайын алға шығып отырады. Атап айтсақ, Еуропа Одағы алдымыздағы 10 жылдың ішінде энергетиканың 20 пайызын жаңартыла алатын энергия көздерінен алуды жоспарлауда.

Жаңартыла алатын энергия көбінесе тікелей немесе жанамалы түрде күннің әсерінен пайда болады. Күннің сәулесі немесе күн энергиясы жылыну және жарық мақсатында тұрғын үйлер мен әртүрлі ғимараттарда тікелей пайдаланылса; электр өндіру, суды жылыту, суыту және әртүрлі сауда мен өнеркәсіптік мақсаттарға жанамалы түрде қолданыла алады.

Қазақстан су, жел, күн энергетикасы сияқты электр қуатын өндірудегі балама қуат көздеріне бай елдердің бірінен саналады. Алайда, осы уақытқа дейін ішінара гидроэнергия қуатын пайдаланудан басқа, елімізде бұл бай балама қуат көздері іске қосылған жоқ. Оның басты бір себебі, еліміздің жер қойнауына энергетикалық шикізат көздерінің мол шоғырланғаны болып отырғандығын да жасыруға болмайды.

1 Дәстүрлі емес қуат көздерін пайдалану – бүгінгі күн талабы

Ғалымдар ақыр заманның жақындап қалғанын айтып, адамзатты ескертуден танбай келеді. Британиядағы қоршаған ортаны қорғау саласының білгірі, дипломат Сэр Криспин Тикелл адамзатқа үлкен қауіп төніп тұрғанын айтып, дабыл қақты. Оның айтуынша, климаттың жылдам өзгеруінің салдарынан 200 жылдан кейін жер бетінде 2,6 млрд адам ғана қалуы мүмкін. Тикельдың бұл болжамын оның жерлесі эколог Джеймес Лавлок та қолдайды. Профессор Лавлоктың 1968 жылы жасалған Гайя теориясы бойынша, жер жай ғана шар емес, жасуша сияқты қоршаған ортаның әсеріне қарай өзгеріп отыратын жанды дене. Ол өзін-өзі қорғау мақсатында зиян келтірген «жауынан» қорғанып отырады.

 Ғалымның пікіріне сенсек, жердің қазіргі басты жауы – адам. Ғалым сөзнің дәлелі ретінде өткен жылдары 20 мың адамның өмірін қиған  Еуропадағы аптап ыстықты алға тартады. «Біз қазір Гайя мен («жер» жасушасы) соғыс жағдайында тұрмыз. Оның кәріне ілеспес үшін жердің қойнауындағы қазба байлықты ысырап етуді, ауаға лас газдарды таратуды доғарып, энергетиканы балама түрлеріне көшуіміз керек» – дейді ол. Сол сияқты негізінен, жасуша – барлық тірі ағзалардың құрылысы мен дамуының негізгі өлшем бірлігі, яғни барлық тірі ағзаларды жаратушы, жасаушы, негізгі қызмет атқаратын құрлымының өлшем бірлігі десек. Ал, Күн системасындағы жер планетасы да ең басты планета болып саналады. Өйткені жердің басқа планеталарымен салыстырғанда тек өзіне ғана тән көптеген ерекшеліктері бар. Солардың бірі – Жер бетінде өмірдің дамуы және оның ең жоғарғы сатысы адамның пайда болуы. Демек осы өмір, тіршіліктің дамуына планетамызда қолайлы жағдайлар қалыптасты. Алайда, жер бетінде халықтар санының көбеюі қала, рудник, жол құрылысының өсуі, зауыттар мен фабрикалардың салынуы, қуатты электр станциялары мен ауылшаруашылығы салаларының дамуы адамның табиғатқа деген көзқарасын мүлде өзгертті. Өйткені адам табиғат ресурстарын өз мүдделері үшін мол пайдаланып, оны қалпына келтіруді, болмаса тиімді пайдалану шараларын, соңғы жылдарға дейін мүлде қолға алмай келіп еді. Олар өз қателіктерін енді ғана түсініп табиғат ресурстарының күрт азайуына, өзін қоршаған ортаның ластануына байланысты шаралар қолдана бастады.

Әрине, мұндай шара түрлері барлық елдерде бірдей жүргізіліп отырған жоқ. Өйткені қазіргі елдерде әсіресе, байлық пен капиталдың құлы болған өндіріс, зауыт және фабрика иелерінің ең басты мақсаты қайтсе де өздерінің жеке байлық көзін молайтуда, ал жалпы табиғат қорының азаюы, табиғи ортаның ластануы, істен шығуы, жарамсыз болуы оларды тіпте де қынжылтпайды. Міне сондықтан да соңғы кездері, үлкен қарқынмен дамыған мұнай өндіру, өңдеу кәсіпорындарында табиғи қоршаған ортаның экологиялық климатын өзгертуде, яғни ауаны ластауда олардың алар орны ерекше. Демек оны дер кезінде тоқтатпаса, есесі үлкен шығындармен, орны толмас өкінішпен қайтатыны анық.

Ғалымдардың айтуынша соңғы жылдары дүниежүзінде ауа-райы 1 – 1,5 градусқа жылыныпты.

Курстық жұмысты көшіру үшін Сатып алу мәзірінен толығырақ мәліметті алыңыз

Курстық жұмыс бойынша қысқаша мәлімет

Пән: Физика

Жұмыс түрі: курстық жұмыс

Осы жұмыстың бағасы:  1150 теңге

курстық жұмыс, дипломдық жұмыс сайты – diplomnik.kz