Материалы

Абай және табиғат

Абайдың  табиғат  туралы  өлеңдерiнiң  балалардың  өмiр  тануына  әсемдiктi  түсiнуiне  қосар  үлесi  мол,  тәрбиелiк мәнi  зор.

Табиғат- Абайға  оның  ақындық  шабытына  түрткi  болған  үлкен  дүние. Ақын жаны  мен  табиғаттағы  ұқсастық, табиғаттың  жаңарып жасаруы, жаралануы  ақынның  iшкi  сезiм  пернелерiне  қозғау  салып  сол  сезiмдi  ақын қағаз  бетiне  түсiредi сылдырап  аққан  бұлақтан, жаз жайлаудан тiптi  қаһарлы  қыстан да  сұлулық  iздейдi. Табиғатты  жырламайтын  өз әнiне  қоспайтын  ақын  кемде-кем. Табиағтты  дүние  жүзiнiң  классик  ақындарының  бәрi  де  жырлаған. Дәуiрi мен  ортасына  өзiнiң  жеке  басының  көңiл  күйiне  байланысты  әр  ақын  оны  өзiнше  жырлаған. Сол  сияқты  Абайда  табиғатты  өзiнше  жырлады. Осы  жылдың  төрт  мезгiлiн  1886-1890 жылы  жазған.  Осындай  қоғамдық  көзқарасының  дамуына  орыс  жолдастарының  ықпалы  тиген. Мысалы: Михаэлис, Долгополов, Пушкин, Белинский, Герцен, Чернышевский, Салтыков, Шедрин, Некрасов, Крылов сияқтылардың  м мұраларынан өздiгiнен  кең  терең  тәлiм  тәрбие алады. Ал, Абай  аударған  Крылов мысалдары да  қазақ  балалары үшiн қызықты  шығармалар едi. Мысал  жанры  арқылы  балалар ең алдымен, аллегориялық  образдармен  танысады.   Әрбiр аң мал  жан-жануарлар  дүниесiнiң  тiршiлiгiн,  әрекетiн  бейнелей отырып, адамдар  iсiн  көрсетудiң  көркемдiк, сырларын  ұқты.  Осы  жолмен  өмiрдегi   ұнамсыздықты   сынауды,  шенеудi үйренуге  мүмкiндiк алды.

Мысалы жыл мезгiлдерi  “Жазғытұрым”, “Күз”, “Қыс” өлеңдерiнде  табиғаттың  әсем  көрiнiсiн  суреттеуде  қолданылған  шешен  тiл,  бай  сөздiк  қоры  балалардың  дүниетанымын  кеңейте  түседi.

Жыл мезгiлдерiнiң  қай  көрiнiсi  болмасын  әдемiлiктi, сұлулықты  сезiнуге табиғаттағы  жан-жануарлардың  өмiр  тiршiлiгiне  зер салуға,  құстардың  әсем  дауыстарын  бiр-бiрiнен  айыра  бiлуге  және  кең  байтақ  өлкенiң  тоғайлары  мен  бақтарының  көркемдiгiн кестелi тiлмел шебер  бере  бiлген.

Ұлы  ақынның  табиғатты  шебер  суреттеп  дәл  көрсеткен өлеңдерiнiң  бiрi “Жаз”.

                   Жазды күн   шiлде  болғанда      

                   Көкорай  шалғын  бәйшешек

                   Ұзарып  өсiп  толғанда

                   Күркiреп  жатқан  өзенге

Курстық жұмыс және дипломдық жұмыстарға, диссертацияларға арналған керекті материалды көшіру үшін Сатып алу мәзірінен толығырақ мәліметті алыңыз

Жұмыс түрі: материал (30 - бет)

курстық жұмыс, дипломдық жұмыс сайты – diplomnik.kz