Материалы

1867-1868 жылдардағы патша үкіметі жүргізген реформалардың қазақстандағы ұлттық білім беру жүйесіне әсері диплом жұмысы

           КІРІСПЕ

           Тәуелсіздіктің көк туы желбірегелі бері  тарих қойнауының  талай қалтарыстары ашылып, халықтың рухани қазынасының  пайдаланылмай келген талай қазыналары  кәдеге жарап жатыр. Сондай ұмыт қалған қазынамыздың  бірі - ұлттық білім беру және тәрбие мәселесі.    Бүгінгі таңда ғылымның қай саласына болмасын, жаңаша көзқараспен қарайтын  уақыт жетті. Сондай ғылымның бірі - этнопедагогика. Кеңестік идеологияның ықпалынан шыға алмай, революцияға дейін екі-ақ процент қазақ сауатты болды, мәдениеттен жұрдай ,"жабайы" болдық деп өз-өзімізді мүсәпір, бейшара  етіп көрсетіп,"ұлы халықтың" көлеңкесі ретінде сезінуден әлі күнге дейін арыла алмай отырғанда қазақ халқына тән ұлттық тәрбие, білім беру теориясы мен тәжірибесінің болғанын дәлелдеу тәуелсіздігімізді нығайта түсетін жағдайдың бірі деп есептеймін. Сталиннің   халықтың қаймағын, көш бастар көсемдерін  сылып  тастап, иесіз қалған тобырды есінен адастырып, жадын ұмыттырып, мәңгүрттендіріп  жібергенінен  қазақ халқы қазіргі кезде де зиян шегуде. Сондықтанда бұл мәселені тиянақты зерттеудің ұлттық білім беру жүйесін қайта құру кезеңінде маңызы зор болғандықтан зерттеу объектісіне - қазақ этнопедагогикасының ғылым ретінде  қалыптасу кезеңін алып отырмыз.

           қазақстанның Россияға қосылуы 1731 жылдан басталғанымен, патшалықтың отарлық саясатының күшейген кезі ХІХ ғасырдың соңы мен ХХ ғасырдың басында болғандықтан қазақ даласы осы кезеңде тарихи оқиғаларға толы болды. Көршілес жатқан Ресейдің патша өкіметі  қазақ жерін отарлау саясатын  жүзеге асырып, әкімшілік басқару жүйесін енгізіп, қазақ жерінің байлығын өз мақсаттарына пайдалану үшін жан таласып жатты. Мұжықтарын лек-легімен әкеп төгіп, қазақтың ең шұрайлы жерлерін тартып алып, өздерін шөлге, құмға, тау-тасқа ықсырды. Шекараны нығайта түсу үшін бекіністер салды. Патша өкіметі осы әрекеттерімен ғана шектеліп қалған жоқ, енді жергілікті халықтың тіліне,  діліне,  дініне шабуылын күшейтті. Халықты бірден үркітіп жібермеу үшін "бұл саясатын" аса сақтықпен жүргізді. Патша өкіметі ең бастысы халықтың ауқатты тобын  өз жағына шығарып алуға тырысты. "Болыстарға тілмаштар даярлау мектебін" ашып, болыстардың, атқамінерлердің балаларын  оқытып, билік сүйгіштерді өзіне жақындатып алды. Ислам  дініне бой ұрады деген ниетпен  татарларды қазақтарға жолатпауға тырысады.

           Патша өкіметі тек орыс мектептерін ғана ашып қойған жоқ, жер-жерлерде қазақ балаларын шоқындырып, оларға орысша ныспы беру рәсімдерін де  жасады. Бұның бәрі көпшілік үшін бүгінгі тұрғыдан айтылып отырған шындық.

           Халықты тарихынан жаңылдыру үшін бірнеше рет жазу графикасы ауыстырылды. Бұның өзі бүгінгі күні ел  тарихын зерттеуге үлкен қол байлау болып отырғанын жасырып, жабудың қажеті жоқ.

           Патша өкіметінің "жымысқы" саясатының  нәтижесінде ашылған "орыс-қазақ"  мектептерінде оқыған қазақ балалары орыстың білімі мен ғылымының арқасында көкірек көзін ашып, ХХ ғасырдың басында саяси аренаға шықты.  Орыс мектептерінде оқып, орыс қалаларында жоғарғы білім алғанымен  олар өз елінің мүддесін көздеді, ұлттық білім беру жүйесін қалыптастыруға және этнопедагогиканың негізін қалап, ғылымға айналуына көп еңбек сіңірді.  Ел арасынан  өздерінің  табиғи дарынымен, асқан білімділік деңгейімен, рухани парасатымен суырылып шыққан  азаматтар ұлт болашағы үшін жан аямай тер төгіп, бостандық пен бақытты өмір жаршыларының  тұңғыш қарлығаштары бола білді.  Ахмет Байтұрсынов,  Әлихан Бөкейханов, Міржақып Дулатов, Халел Досмұхамедов, Мұхамеджан Сералин, Барлыбек Сырттанов, Бақытжан қаратаев, Жанша Сейдалин, Мұхамеджан Тынышбаев, Жақып Ақбаев, Дінмұхамед Сұлтанғазин, ғұмар қарашев, Отыншы Әлжанов, Райымжан Мәрсеков, Асылқожа құрманбаев, ғабдулғазиз Мұсағалиев…  бұл тізімді осылай жалғастыра беруге болады.

            Шын мәнінде, олар ғұмыр кешкен ХХ ғасырдың басы алып адамдарды қажет еткен әрі осыған орай өздерінің ойлау,

89 беттен тұрады

Дипломдық жұмысты көшіру үшін Сатып алу мәзірінен толығырақ мәліметті алыңыз

Дипломдық жұмыс бойынша қысқаша мәлімет

Пән: Тарих

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс

Осы жұмыстың бағасы: 2900 теңге

Дипломдық жұмыстар, Курстық жұмыстар сайты – diplomnik.kz